Kadaver potvis goud
waard voor Ecomare
'Een natuurlijk legaat.' Dat zegt Ecomare-directeur Martin Fröberg over de 83 kilo amber die te voorschijn is gekomen uit het kadaver van de potvis die eind vorig jaar aanspoelde op de Razende Bol. De verkoopwaarde wordt geschat op enkele tonnen.
'Drijvend goud' wordt amber wel genoemd. Het wordt al eeuwen lang door de parfumindustrie gebruikt als geurdrager, waarvoor volgens kenners nog geen vergelijkbaar synthetisch alternatief is gevonden. Het gebeurt maar zelden dat amber wordt aangetroffen, slechts in één op de honderd potvislichamen en dan meestal in kleine hoeveelheden. Het is ontstaan in het darmkanaal, waarschijnlijk om scherpe onderdelen van eten zonder schade uit te poepen. Doordat potvissen wel naar drie kilometer diepte kunnen duiken, wordt ambergris samengeperst tot harde klonten. Uit de potvis kwamen vijf brokken amber tevoorschijn. Bij de ontleding van het dier bij de NIOZ-haven was al duidelijk dat het om amber ging. Dat het nu pas bekend is gemaakt, komt doordat Ecomare eerst replica's van de brokken heeft laten maken. Ze lagen een tijd in een loods in het oosten van het land en men wilde dieven niet op het spoor zetten. Inmiddels liggen ze veilig achter slot en grendel. Zodra het nieuws bekend werd, kwamen amber-experts uit Frankrijk om het te bekijken. De kwaliteit wordt als goed beoordeeld, de verkoopwaarde aanzienlijk. Over het bedrag verschillen de berichten. TV-presentator Matthijs van Nieuwkerk sprak over een miljoen euro, een half miljoen is ook genoemd, maar Ecomare houdt het op enkele tonnen. Het is voor Ecomare niet allemaal schone winst, met de berging, het ontleden, weer opbouwen en andere werkzaamheden is volgens Fröberg circa een ton gemoeid. Overigens is nog niet helemaal zeker of Ecomare de schat te gelde gaat maken. 'Het is te kostbaar om tentoon te stellen', laat Ecomare weten. Ook omdat het museum lastig is te beveiligen. Een klein stukje van de amber blijft wel op Texel en wordt tentoon gesteld bij het skelet van de potvis, dat in de voormalige zaal van het nationaal park de komende maanden wordt opgebouwd. Ook vanuit wetenschappelijk oogpunt is de vondst van uitzonderlijk belang. Daarom zijn de brokken bij de faculteit voor Diergeneeskunde van de Universiteit van Utrecht onder de CT-scan en het röntgenapparaat onderzocht.
Volgens de gemeente is de gevonden amber geen kwestie voor de strandvonderij. Die zou formeel de taak hebben om de rechtmatige eigenaar op te sporen, maar dat is wat lastig bij een aangespoelde dode potvis. Het ministerie van Economische Zaken heeft laten weten dat de opbrengst ten goede kan komen aan Ecomare, voor educatie en voorlichting over de wadden en de Noordzee. Fröberg wil het geld gebruiken voor nieuwe exposities en educatieve projecten, niet voor de exploitatie van het centrum.
Behalve een mogelijke geldopbrengst, levert de vondst Ecomare ook veel publiciteit op. Dinsdagavond schoof bioloog Pierre Bonnet aan bij De Wereld Draait Door en Hart van Nederland bracht het onderwerp. Ook diverse andere media hebben zich gemeld bij Ecomare.