wat ik zeggen wou

Een wet van

Meden en Perzen?

Er ligt een archeologisch rapport over Texel waarin vrijwel het hele oude land is ingekleurd als meer of minder archeologisch waardevol. En dus mag er op het oude land van Texel vrijwel nergens meer een schop in de grond. Dat moet, zegt de gemeente, dat wordt ons opgelegd, anders wordt het bestemmingsplan niet goedgekeurd. Maar wat staat er nou echt in dat rapport? Texel heeft een ouderwetse ruilverkaveling beleefd in de 50er en 60er jaren. Vrijwel heel Texel is vergraven, kijk maar eens in het boek Veldnamen van Texel. Alleen de dorpen en de oude boerderijen liggen nog op dezelfde plek. Wegen, sloten, tuunwallen, vrijwel alles is vergraven en verplaatst. Ik heb nooit anders gehoord dan dat Texel toen voorgoed is verpest. Het archeologierapport schrijft hierover echter in 2007: 'Een groot deel van het Texelse bodemarchief ligt nog steeds onaangeroerd in de grond' (p30).

Het rapport verdeelt de archeologische waarden van Texel in 6 categorieen. Cat 1 zijn archeologische monumenten, daar moeten we afblijven. Alle andere categorieën vallen buiten de criteria voor wettelijke bescherming, want ze hebben niet de status 'van nationaal belang' (p31). Dat geldt al voor de categorie 2, de 126 percelen waar een hoge archeologische waarde aan wordt toegekend, maar die geen enkele beschermde status hebben. De categorieën 3 en 4 zijn slechts gebaseerd op archeologische verwachtingen die men daar heeft, en die zijn niet bijster hoog. In categorie 4 staan zelfs allerlei percelen vermeld die eigenlijk helemaal niet zo belangwekkend zijn, maar 'voor de zekerheid toch maar opgenomen' (p35). De Texelaars worden op kosten gejaagd en de ontwikkeling wordt stopgezet 'omdat er sporen van eventuele bewoning of bewerking mogelijk nog aanwezig zijn, en er dus een gematigde verwachting (aan hun perceel) is toegekend' (p35). Deze vier categorieen beslaan het hele oude land van Texel, en nog wat stukjes van de polders.

Voor al deze categorieën wordt een zeer zwaar regime opgelegd, terwijl er geen wettelijke beschermstatus is. Een draconisch aanlegvergunningstelsel voor al deze percelen. Want dat moet, zegt men op het gemeentehuis. Maar dat moet helemaal niet. Het archeologische rapport wordt door de gemeente verheven tot een wet van Meden en Perzen terwijl het slechts een eenzijdig standpunt is (opmerkelijk overigens dat vrijwel alle 'natuurgebieden', ook voormalige landbouwgronden, buiten het vergunningsstelsel vallen, terwijl daar de afgelopen jaren nou juist de grote vergravingen plaatsvinden). De vraag is of echt alles wat er in de bodem zit ten koste van alles behouden moet blijven. Moeten we echt alles willen weten van elke oermens die hier ooit heeft rondgewandeld? Ten koste van de ontwikkeling nu? Moet de gemeente niet met alle belangen rekening houden? Bijvoorbeeld de belangen van de eigenaren en gebruikers van die gronden? Waarom zou er nu ineens niet meer normaal agrarisch gebruik op het land plaats mogen vinden? Agrarisch gebruik dat al van voor de ruilverkaveling bestaat? Een ruilverkaveling, die volgens het rapport helemaal niet zoveel schade aangericht heeft? Het zou de gemeente sieren als men daar op het gemeentehuis rekening zou houden met alle belangen, dus ook de belangen van de mensen die hier nu, in 2013, wonen en werken. Belangen afwegen, heet dat. Is ook normaal gebruik in Nederland.

Texelse boeren, burgers en buitenlui, ga achter uw computer zitten, zoek naar het digitale doolhof dat Bestemmingsplan Buitengebied Texel heet, zoek uw eigen adres, kijk welke archeologische waarde aan uw perceel is toegekend, zie en huiver als u daar de regels aantreft die voor u gaan gelden, en dien een zienswijze in tegen dit onzalige bestemmingsplan. Het kan nog tot 24 februari 2013.

Lia Duinker,

Nieuweschild.