'Werkweken van veertig uur bestonden niet'
Hij gaat eerst maar eens een tijdje onthaasten en bijslapen, zegt hij lachend. Na vijftig jaar stopt Aad van Heerwaarden deze week als slachter. Cor Boschma, die sinds 2006 bij Van Heerwaarden werkt, neemt zijn werk over.
Het is een vertrouwd gezicht: Van Heerwaarden in zijn witte jas in de slachterij aan De Vang in Oudeschild. Sinds 1994 zitten hij en zijn vrouw Thea op die plek. Daarvoor werkten ze op de voormalige noodslachtplaats aan de Maricoweg in Den Burg.
Van Heerwaarden leerde de eerste beginselen van het vak bij zijn vader Jaap die gemeenteslager was op de noodslachtplaats en een eigen destructiebedrijf had. Op 15-jarige kwam hij in dienst bij Freek Eijk op de Groeneplaats naast de Vivo. 'Eijk was een echte vakman van wie ik veel heb geleerd zoals slachten, uitbenen en worst maken. Je kreeg 15 gulden per week, ongeacht het aantal uren dat je werkte.'
Na twee jaar vertrok Van Heerwaarden op advies van Eijk naar de firma Ran om zich verder te ontwikkelen. 'Zijn advies was voor meerdere bazen te werken, want dan leer je overal wel iets. Ran had twee zaken in Den Burg en een zaak in De Cocksdorp. Een rund slachten in De Cocksdorp was een hele onderneming. Met de bus heen, slachten en weer terug met de bus kostte je driekwart dag, maar daar was het loon ook naar.'
In 1967, toen hij in dienst ging, mocht Van Heerwaarden eveneens als slager blijven werken. 'Tijdens de oefeningen in Duitsland werd je bij een Duitse slager ondergebracht en zorgde je voor de speklappen voor de mannen die een oefening hielden.'
Terug op Texel werkte Van Heerwaarden korte tijd bij Goënga en daarna bij Piet Brouwer. 'Toen mijn vader met pensioen ging, ben ik op de noodslachtplaats aan de Hallerweg begonnen.' Daar beleefde hij intensieve tijden. Hij moest in principe 24 uur per dag paraat zijn voor het geval een kreupel of ziek dier moest worden afgemaakt en geslacht. 'Dan zat je net gezellig op een verjaardag en dan ging die semafoon weer af. Ik denk dat er jaarlijks zo'n drie- tot vierhonderd dieren zijn verwerkt. Je moest van alle markten thuis zijn. Het zijn tropenjaren geweest. Een werkweek van veertig uur bestond in die tijd niet.'
Van de noodslachtplaats is het een kleine stap naar het vrijbankvlees dat Van Heerwaarden vroeger nog heeft verkocht. Het was vlees dat veelal afkomstig was van een noodslachting. Kwalitatief was het een slagje minder, maar het was geschikt voor consumptie. Het werd vóór verkoop ook altijd gekeurd door een keurmeester. 'Dan kon je drie kilo vlees voor een tientje kopen. Als er vrijbankvlees was, stonden mensen in lange rijen te wachten om het te kopen.'
Samen met Piet Brouwer was Van Heerwaarden een warm pleitbezorger van Texels lamsvlees. Het doet hem goed dat dat tegenwoordig zijn plek op de kaart heeft. 'Dat was vroeger wel anders. Mensen kenden vaak alleen de smaak van schapenvlees en dat was niet lekker. Lamsvlees smaakt heel anders, maar het heeft een tijd geduurd, voordat we dat onder de aandacht hadden gebracht. Texels lamsvlees staat nu gelukkig op de kaart en het is een sterk merk. Het is belangrijk dat dat wordt geconsolideerd.'
De slachterij wordt voortgezet door Cor Boschma uit het Friese Sexbierum. Hij werkt sinds 2006 bij Van Heerwaarden, nadat een keurmeester ze met elkaar in contact had gebracht. Boschma: 'Ik heb eerst één dag in de week als ZZP'er hier gewerkt en sinds 2010 zitten we samen in een VOF.' Boschma is evenals Van Heerwaarden al op jonge leeftijd begonnen met slachten. 'Ik vond het als kind prachtig om bij de slager in mijn dorp te kijken. Op een gegeven moment kreeg ik een poot van hem om zelf ook wat te proberen en zo is het begonnen.'
Boschma werkte jarenlang bij een groot slachtersbedrijf in Harlingen, maar dat was puur productiewerk. 'Dan wist je precies welke handeling je de hele dag zou uitvoeren en dat had ik op een gegeven moment wel gezien.' Boschma wil de slachterij aan De Vang op dezelfde manier voortzetten als Van Heerwaarden en uitbreiden met de slacht van varkens. Deze week is de formele overdracht. Vrijdag 1 februari houden Van Heerwaarden en Boschma vanaf 17.30 uur een receptie in Hotel Den Burg. Zaterdag 2 februari houdt Boschma vanaf 15.00 uur open dag aan De Vang.