Saamhorig

Winter op Texel. Dat betekent de vogeltjes voeren, de stoep van de buren vegen en nu en dan een gevallen vrouw van straat oprapen. Het is een tijd van bij de warme kachel zitten, een tijd van lange avonden, stamppotten en saamhorigheid. Maar ook een tijd van frisse neuzen, glijpartijen en vooral veel ijspret. Uitgezonderd een enkele bui aan het begin van de week, is de sneeuw achterwege gebleven, waardoor de ijsbanen er strak bij liggen, wat vooral 's avonds een feestelijk gezicht geeft. De weinige sneeuw heeft het landschap drastisch veranderd, alle slordigheid en rommelarij verborgen onder een blinkend witte laag en alleen hekken en kale boomstruiken tekenen zwarte lijnen in het licht dat ongemerkt overgaat van land naar lucht. De horizon is door gebrek aan perspectief naar een oneindige verte verdreven en zelfs in de maan- en sneeuwlichte nachten is de hemel dichterbij dan ooit. Overdag, als de snijdende oostenwind de schaatsers naar binnen jaagt, ziet het er winters en verlaten uit, maar als de koek- en-zopie opengaat, het licht aan en de muziek klinkt, straalt het een en al gezelligheid uit.

Opvallend, hoe juist barre omstandigheden als sneeuw en ijs de mensen samenbinden. Mensen die elkaar in het dagelijks leven straal voorbij lopen, spoeden zich nu gezamenlijk naar de ijsbaan waar rijp en groen door elkaar krioelt. De een beter ter schaats dan de ander, maar dankzij een ouderwetse keukenstoel of de schaatshulp van Overmaat komen ze allemaal vooruit, schaatsend, priksleeënd en zwierend. Ieder op zijn eigen onbeholpen manier, ieder gerespecteerd, aangemoedigd en desnoods door de ander ondersteund. Want we weten allemaal hoe glad het ijs is waar we ons op begeven, hoe lastig het is ons in de oostenwind staande te houden en hoe hard we terecht kunnen komen als we eenmaal uit evenwicht raken. Gelukkig blijft er tussen de stamppot en de ijspret nog genoeg tijd over om ons voor te bereiden op het komend voorjaar. Weliswaar vraagt de tuin nauwelijks ouderhoud - al moet de aardappelkuil nu en dan worden opengespit en de kas gedroogd -, maar bij de warme haard is het goed plannen smeden voor zaaiperken, bloembedden, grasmatten en pergola's. De zaadjes zijn geteld, het gereedschap geslepen, alles is klaar voor als straks de vorst uit de grond is en de ijsheiligen het land hebben verlaten.

Misschien is het een idee om in al deze plannenmakerij de winterse saamhorigheid te betrekken. Dat niet straks, zodra de zon doorbreekt, de buurvrouw weer in een ver land woont, de vogeltjes weer voor de poes zijn en de gevallen vrouwen zichzelf maar staande moeten zien te houden. Want wie in het voorjaar uit evenwicht raakt, valt minstens zo hard als op het ijs. En er is niet altijd een koek -en-zopie in de buurt om even bij te komen.

Pip Barnard