Poedermysterie

We hebben allemaal deze weken gelezen over de bijzondere poederdoos uit het palmhoutwrak. Zelf ben ik gek op geschiedenis en ik ga mij dan gelijk een heleboel dingen afvragen. Zoals bijna iedereen tegenwoordig zou doen dook ik het internet op en was dat vrijwel meteen een enorme domper. Er valt weinig tot niks te vinden over dit zo veel gebruikte voorwerp. 

Terwijl ik juist zou willen weten wat voor poeder er dan in zat, welk doel het had en waarom het zo’n hot item was en eigenlijk nog steeds is. Tot nog kortgeleden was het heel normaal en een vorm van status om ‘even je neus te poederen’, had deze eeuwen oude poederdoos dan ook dit doel? Als de alwetende bron van informatie mij dit niet kan vertellen, wie dan wel?

Speculeren

Na enkele historici gesproken te hebben bleven mijn vragen echter onbeantwoord en gingen de gesprekken eindeloos door over speculaties van mogelijke situaties.

Zoals dat de poederdoos hoogstwaarschijnlijk van een vrouw is geweest, maar dan wel een erg welvarende vrouw. Een vrouw van adel die aan boord was van dit schip vol werkmannen. Dan zou ze dus van overzeese gebieden komen, aangezien het heel onwaarschijnlijk is dat een vrouw uit deze tijd zo’n hele reis op zee heen en terug zou maken. Wat ook heel goed zou kunnen is dat deze vrouw helemaal nooit aan boord is geweest en dat de poederdoos een gift zou zijn. De boot was vol beladen met palmhout, een hardhout waar je heel goed meubels van kan maken dus dat een rijke man zelf naar dit gebied is gevaren om dat hout op te halen en daarbij de poederdoos heeft meegenomen als cadeau zou heel goed kunnen en vanwege de erotische afbeeldingen was het dan waarschijnlijk voor zijn minnares of vrouw. Dat het van een man geweest kon zijn kwam ook in me op, de historici waren het met mij eens, want het was vrij normaal dat mannen uit die tijd ook make up droegen. Toch denk ik niet dat het zo is, omdat er ook een jurk is gevonden en meer artikelen om je als vrouw in die tijd mooi te maken. Hoewel je in de geschiedenis niet van een ‘set’ mag spreken, komt het er in dit geval heel dicht in de buurt, omdat er meerdere dingen zijn gevonden die veel met elkaar te maken lijken hebben.

Leda en de Zwaan

Op de poederdoos staan twee interessante afbeeldingen uit de Grieks-Romeinse cultuur. Op de voorkant is het verhaal van Leda en de Zwaan afgebeeld en op de achterkant staat de Godin Venus en haar zoon/helper Cupido. Hoewel deze personages uit een heidens geloof komen was de eigenaar van de poederdoos bijna met 100% zekerheid een Christen. Dat niet zo gek is in de 17^e eeuw en passend bij de Italiaanse renaissance. Het verhaal van Leda en de Zwaan lijkt voor mij verdacht veel op het christelijke verhaal van Eva en de slang in de tuin van Eden, vreemdgaan met een dier dat eigenlijk een hoger wezen blijkt te zijn waardoor vervolgens onheilspellende dingen gebeuren.
Bij Kaap Skil, waar het item ten toon gesteld ligt, wordt verder ingegaan op de betekenissen van de afbeeldingen uit de Grieks-Romeinse mythologie, leuk dus om een keer te gaan kijken!

Hoe witter hoe rijker

Over de poederdoos zelf en de functie van het poeder kunnen we blijven fantaseren. Wel is het zo dat make up in de 17^e eeuw gedragen werd door mensen met status en geld. Ook is het zo dat hoe gekleurder je huid was, hoe lager je in de samenleving stond. Een gebruinde huid door de zon betekende immers dat je moest werken. De link tussen het waarschijnlijk witte of lichtgekleurde poeder en dit feit durf ik wel te leggen, want het klinkt niet zo gek dat rijke mensen het nodig vonden om hun gezicht lichter te maken zodat het contrast donker en licht nog meer benadrukt zou worden.

Wie had ooit gedacht dat we zo’n uniek exemplaar zouden vinden en van wie kan het nou geweest zijn? Wie weet was het wel bedoeld voor een dame van de nacht uit Oudeschild en hoe mooi is het dat na 400 jaar het toch zijn bestemming gevonden heeft, ons Skil…