Oedeemfysiotherapie en therapeutische elastische kousen

Vochtophoping (oedeem) in armen of benen kent verschillende oorzaken. Het gevolg zijn dikke benen of armen, waar je behoorlijke hinder van kunt hebben. Met oedeemfysiotherapie en therapeutische elastische kousen biedt de fysiotherapeut de helpende hand.

"Oedeem kent verschillende oorzaken", vertelt Freerk Broekstra van Centrum voor fysiotherapie en FITT. "Bijvoorbeeld bij vrouwen bij wie bij een borstoperatie lymfeklieren zijn verwijderd en vocht zich ophoopt in een arm. Of mannen bij wie bij een prostaatoperatie lymfeklieren uit de lies zijn weggenomen en vocht niet meer wordt afgevoerd, maar zich in de benen ophoopt. Je kunt ook door erfelijke aanleg een minder goed ontwikkeld lymfesysteem hebben. Ook kan het zijn dat je een verslechterd vaatstelsel hebt door spataderen of hartproblemen en er te weinig afvoer van vocht is. Met als gevolg dikke benen. Het kan na een operatie plotseling gebeuren, maar ook sluipenderwijs optreden.

Verbetering

Soms lopen mensen er lang mee door. 'Mijn moeder en oma hadden het ook, dus het zal wel zo horen', hoor je dan. Maar dat betekent echt niet dat jij er ook mee hoeft door te lopen. Sterker nog, als je het verwaarloost, kunnen de gevolgen groot zijn. Afhankelijk van de oorzaak van vochtophoping hebben we verschillende methodes om verbetering aan te brengen."

Oedeemfysiotherapie is een combinatie van vochtafvoer door middel van zwachtelen, therapeutisch elastische kousen, manuele lymfedrainage (met behulp van massage) en beweeg- en houdingsadviezen. "Met zwachtels kunnen we druk geven, waardoor het vocht in de ledematen wordt afgevoerd. Door manuele lymfedrainage kunnen we de vochtafvoer versnellen. En afhankelijk van de resultaten kunnen we met therapeutisch elastische kousen nieuwe vochtophoping tegengaan."

Daarnaast beschikken we over een scala aan middelen om te zorgen dat de vochtafvoer zich kan herstellen. Op het moment dat bepaalde klieren, bijvoorbeeld in de oksel, niet meer aanwezig zijn en het vocht niet meer via die weg wordt afgevoerd, kunnen stimuleren dat het via de andere oksel wordt afgevoerd. Zo zijn er tal van methodes om de vochtafvoer te verbeteren, en pijn en klachten te verminderen. Zo gaat de kwaliteit van leven omhoog."

Bewegen

Bewegen is een heel effectief middel om vocht te verwijderen. Ons lichaam zit vol lymfevaten. Door die op een bepaalde manier te prikkelen, verhoog je de vochtafvoer. Bewegen is altijd een onderdeel van de oedeemfysiotherapie. Dat kan door adviezen voor thuis maar ook door te oefenen in de oefenzaal van het centrum. Waarbij vroeger het idee heerste dat je met lymfoedeem rustig aan moest doen, weten we nu door allerlei wetenschappelijke onderzoeken dat juist bewegen zorgt voor het beter afvoeren van het vocht, mits het op een juiste manier geïnstrueerd wordt.