Toekomst schapen De Mok blijft onzeker

Het is onzeker of de schapen terugkeren op De Mok. Dat zei boswachter Erik van der Spek tijdens de klankbordavond van nationaal park Duinen van Texel die donderdagavond gehouden werd in het gemeentehuis.

De boswachter zei er het volgende over: "Voor Staatsbosbeheer en Defensie is de keuze of en zo ja met welk dier dan begraasd wordt. Een keuze die bepaald wordt door het natuurdoel dat bereikt moet worden. Grazers worden in de eerste plaats geselecteerd op hun graasgedrag. Daarna wordt gekeken of de grazers samengaat met het recreatieve gebruik van het gebied en vervolgens wordt naar de kosten gekeken. Wanneer het gewenste resultaat zonder hoge meerkosten ook met een veesoort bereikt kan worden die een cultuurhistorische binding met de streek kan dit voor Staatsbosbeheer inhouden aan deze soort de voorkeur te geven. Historisch gezien zijn de duinen van Texel vooral met schapen, maar ook met runderen beweid. Het schaap dat in het verleden in het duin liep is niet het Texelse schaap van nu. Volgens J. Dijt was het zelfs een aparte, schralere variant, van de niet meer aanwezige Texelse pijlstaart", legde hij uit. 

Voormalig duinboer Dick Drijver gaf, aangemoedigd door Jan-Willem Bakker van schapenboerderij De Waddel, zijn visie op de kwestie. "Het Texelse schaap kan prima in de duinen. We hebben ooit een wedstrijd gehouden tegen het Drentse heideschaap. Op gelijke percelen werden tien exemplaren van beide soorten geplaatst. De wedstrijd eindigde onbeslist. De Tesselaar wordt onterecht in een verkeerd daglicht gesteld. Je hebt binnen het ras grote verscheidenheid, niet allen zijn geschikt voor duinbegrazing. Maar een deel dus wel", sprak hij. Volgens Drijver is begrazing noodzakelijk om verruiging van het duinlandschap te voorkomen.

Van der Spek stelt dat er nog geen definitieve beslissing genomen is. "Schapen zijn voor Staatsbosbeheer nog steeds een van de mogelijke begrazers. Zo onderzoeken we de mogelijkheid om schapen in te zetten voor tijdelijke drukbegrazing op terreindelen in plaats van maaien, chopperen of branden of als vervolg beheer na een dergelijke beheersmaatregel. Dit is ook in het verleden succesvol gedaan. Nog niet duidelijk is of de schapen in de Mokbaai terug kunnen komen. Defensie en Staatsbosbeheer bekijken de (on)mogelijkheden. Duidelijk is dat het wenselijk is om het gebied dat deze schapen begrazen in te perken tot de Mokbaai en de aangrenzende duinen."

Volgens Staatsbosbeheer zijn er een aantal nadelen aan oude situatie:

-        Om de dieren voor controle bij elkaar te krijgen was bijvoeren met krachtvoer nodig, dit leidt tot een ongewenste aanvoer van voedingsstoffen in het gebied via de mest;

-        De ontwikkeling van embryonale duintjes met biestarwegras werd ongunstig beïnvloed, terwijl dit een prioritair natuurtype is;

-        Na het stoppen van de begrazing dit jaar bleken in natte duinvalleitjes moeraswespen orchis, vleeskleurige orchis, geelhartje en op één plaats zelfs de groenknolorchis in bloei te kunnen komen. Schapen eten relatief graag bloemen.

"Voor het kunnen terugkomen van de schapen in de Mokbaai zal een manier gevonden moeten worden om de schapen in het gebied te houden waar zij geen ongewenste invloed hebben op de vegetatie en bijvoeren niet meer nodig is. Daarnaast zal de oplossing landschappelijk en recreatief aanvaardbaar moeten zijn en moet de ingreep gefinancierd kunnen worden. LTO-Texel heeft in haar toekomstvisie aangegeven mogelijkheden te zien om schapen van Texelse agrariërs in te zetten voor het beheer van de duinen. We zijn erg benieuwd naar de bedachte oplossingen om het gewenste resultaat te realiseren. In 2017 zal Staatsbosbeheer haar beheersplan herzien. Het tegen het licht houden van de bestaande begrazing en de opdrachten vanuit N2000 en de PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) spelen daarbij ook een rol", besloot Van der Spek.