De laatste der Mohikanen

"Als ik morgen het loodje leg, heb ik een mooi leven gehad. Je kunt wel zeuren als je tijd komt, maar dat was het dan, zo simpel is het." Het waren woorden van Maarten Boon die iemand in een reactie plaatste onder het bericht over het overlijden van de jutter, gisteren op 62-jarige leeftijd. Met Boon overlijdt één van de laatste echte jutters.

Er is veel geschreven over de jutters en Maarten Boon in het bijzonder. Vroeger struikelden de jutters bijna over elkaar heen wanneer ze in holst op jacht gingen naar de schatten die de zee gebracht had. Inmiddels zijn er nog weinigen over. Of ze zijn gestopt, of ze zijn van ons heen gegaan. 

"Er spoelt toch niets meer aan", vertelde één van hen mij vorig jaar. En hij heeft wel gelijk. Alles zit veilig vastgesjord en de schepen worden steeds beter. Het laatste noemenswaardige dat aanspoelde was een dode potvis. En om die nou mee te slepen? Als er overigens een jutter zou zijn die dit kon, was het Maarten Boon. De jutter, verteller en verzamelaar had alles in zijn 'hol' aan de Vuurtorenweg. Een plaats waar je je welkom voelde. Sterker nog, als je hier aanschoof, kwam je niet zo maar weer weg.

Op een erf waar tot drie jaar terug nog meer te zien was dan in Flora, zat de zonderlinge Texelaar vaak te klussen of vis te roken in de door hem zelf van oude koelkasten gemaakte rookovens, terwijl het vuurtje in de terraskachels van oude gasflessen lekker opgestookt werd. Het erf zag er – op een positieve manier – uit als een scheepskerkhof met het hol als kajuit. Boeien, flessen, uiteraard de Hollywood-sigaretten waren het decor om een lange tafel. De toneelspeler was Maarten.

Smeuïg en oprecht enthousiast werden de verhalen over tafel gegooid. Verhalen vanaf zijn jeugd, toen ze bunkers uitgroeven om als juttershol te gebruiken tot aan zijn grootste daden en zijn televisieoptredens. Een bezoek aan Maarten maakte je bijna zelf een jutter.

Maar Maarten is niet meer. De man met zijn herkenbare gelaat. Verweerd door de gure wind, met zijn baardje en zijn muts. Hij is niet meer, net als zovelen van zijn vakgenoten. De jutter sterft uit. En daarmee sterft een stukje Texel. De verhalen zijn gelukkig opgetekend en bewaard voor de volgende generaties. De jutters die er nog zijn, sprokkelen op het strand naar de restjes die zijn achtergebleven. 

Op een mooiere plaats stranden schepen, spoelen containers aan en zijn de strandvonders altijd net te laat. Op een strand in de storm strijden Sil en Maarten Boon, Cor Ellen en vele andere jutters om als eerste te zijn...