Open Monumentendag: De Eiland Galerij

In Nederland wordt op 12 september Open Monumentendag gehouden en ook op Texel is het feest. De corona-uitbraak zorgt gelukkig niet voor afstel, maar wel voor een Open Monumentendag waarbij de veiligheid van alle betrokkenen voorop staat. Dit jaar dus weinig ‘binnenkijkers’, maar tips voor fiets- en wandelroutes en enkele ’losse’ locaties. In aanloop naar de monumentendag licht de Texelse Courant er iedere dag twee monumenten uit. In aflevering 5: De Eiland Galerij.

Als je op Texel denkt aan ’leermonumenten, dan komt onvermijdelijk de voormalige buurtschool van Zuid Eierland in beeld. Een karakteristiek en beeldbepalend schoolgebouw, ’gesticht’ in 1912, dat samen met de onderwijzerswoning voor velen het Ot-en-Sien-tijdperk vertegenwoordigt.

In 1978 kreeg het gebouw een nieuwe en kunstzinnige bestemming. Beeldend kunstenaar Niek Welboren start hier, zoals later zou blijken, een jarenlang (leer)proces om het gebouw en de omliggende grond om te toveren tot ’Kunsteiland in de polder’. Anno 2020, 42 jaar later, is de galerij door de combinatie van gekoesterd verleden en de presentatie van kunst een levend leermonument.

Met name het ‘Historisch lokaal’ kan worden getypeerd en ervaren als een monument voor het leren. Voor de meeste leerlingen van destijds was de lagere schooltijd de belangrijkste leerperiode in hun leven. Nog altijd spreken oud-leerlingen vol lof over hun tijd op deze school. Voor de oudere bezoekers is het lokaal een feest van herkenning, voor de jongere generaties vaak een verrassend leermoment om in het digitale NU even stil te staan bij vroeger.

Kunstenaarsechtpaar Niek Welboren en Kerstin Edelmann ervaart het als een voorrecht om in de monumentale omgeving hun werk te kunnen scheppen en te presenteren. Voor hen is nog steeds elke penseelstreek en iedere handgevormde kleistrook een leermo- NU- ment.