Dances with seals

Het prille succes van Texel blijft in 2011 niet onopgemerkt in den lande. Ook in Groningen ziet men de toeristenstroom flink op gang komen en men wil er alles van weten. Wat op Texel kan, moet ook op Rottum kunnen immers. Maar die Texelaars gaan vast niet hun geheimen vertellen. Er moet een infiltrant naar dit Waddeneiland. Maar hoe en wie? Het geluk lacht de Groningers toe, er komt een vacature voor een jonge journalist en laat de provincie die nu net in huis hebben. Zo vers van de opleiding.

En zo kom ik in 2011 met een opdracht op dit eiland. Zoek uit hoe de Texelaars zo succesvol zijn geworden, win hun vertrouwen en ontrafel hun geheimen en houd commissaris van de Koningin Max van den Berg hierbij constant op de hoogte. Het plan was waterdicht. De bevolking was argwanend en de start met de inheemse bevolking van De Koog was stroef. Maar het vertrouwen volgde snel en daar ging het ook mis. In plaats van een professionele spion te blijven, ging ik houden van het eiland en haar bewoners. Een apart volkje met haar eigen gewoontes. Die bewoners vertelden hun diepste geheimen, alleen gaf ik ze niet meer door. Ik werd één van hen. De grootste eilandgeheimen kan ik hier niet delen, maar ik zag van de week een hoop onduidelijkheid op de sociale media. Dus een paar van de kleinere geheimen durf ik wel met u te delen. De allergrootste geheimen krijg ik zelf niet te horen trouwens. Een overkanter blijft immers een overkanter en kan nooit een Texelaar worden. Het is de bijna de hoofdregel als je hier komt wonen. In de praktijk merk je hier overigens niets van.

In onderstaand overzicht een tiental basisregels die mij duidelijk zijn geworden. Waarbij er natuurlijk altijd uitzonderingen zijn die de regels bevestigen. Het is heel belangrijk dat u op zijn minst regel tien leest. 

1. Kijk uit met kritiek

Wie hier wil komen wonen of op vakantie komt, moet zich een aantal zaken realiseren. Kritiek op het eiland is hetzelfde als kritiek op je ouders als puber zijnde. Zelf klaag je steen en been. "Je ouders zijn kut, je mag niets en alle andere ouders zijn toffer." Maar op het moment dat iemand van buiten de familie je gelijk geeft, is het mis. Jij mag kritiek hebben op je ouders, je broer en zus mogen dat, maar iemand anders niet. Een mooi voorbeeld daarvan beleefde ik in café De Jutter in De Koog een paar jaar terug. Inwoners uit verschillende dorpen zaten elkaars dorp af te zeiken. De Koog was een drugsdorp, Oosterend wonen alleen maar gereformeerden en in Den Hoorn wonen enkel zweverige kunstenaars en mensen met een tweede huis. Een toerist hoorde het aan en merkte op dat hij zich sowieso afvroeg hoe we het volhielden hier. Als door een wesp gestoken waren de verschillende dorpen tot één gesmeed. De pijlen volledig gericht op de zich kapot geschrokken toerist. "Waar bemoei jij je mee. Als het je niet aanstaat, ga je toch lekker weer weg?" TEXEL!!!!!!!!!!!!!

Let op: dit geldt ook voor de TESO! Geen kritiek op de boot - hoe vaak die ook uitvalt - en geen gezeur over wachttijden! Is onze boot he!

2. Groene maffia en politici

Dit sluit eigenlijk aan op 1. Staatsbosbeheer deugt niet en breek me de bek niet open over Natuurmonumenten. Die stelen onze landbouwgrond en sluiten alle gebieden af waar onze grootouders al zeehonden vingen (scharrelzeehonden zijn onze grootste vorm van landbouw). Maar denk nu niet dat we een hekel hebben aan onze boswachters. Die zijn van ons he! Mensen als Erik van der Spek en Eckard Boot moeten ook maar uitvoeren wat ze op het hoofdkantoor bedenken. Het is niet de bedoeling dat men die gaat lopen afzeiken. Dit geldt ook voor de politici. Die kunnen er niets van. Tachtig procent van de Texelaars weet niet wie er in de raad zitten, maar het is links en het deugt niet. Als er verkiezingen zijn, stemmen we vervolgens op degenen die we vier jaar lang vervloekt hebben. "Het is zo'n toffe peer en mijn ouders stemden ook op die partij!" Texelaars beweren namelijk heel progressief te zijn, maar als er één volkje niet van verandering houdt dan zijn het wel de Texelaars. En als we de politici op straat of in de kroeg tegenkomen, drinken we gewoon een glas met ze. Dat staat namelijk los van elkaar! 

3. De Texelaar

De Texelse Courant, oftewel De Texelaar. Staat nooit wat in. Deugt niets van. Volgens vogelaars op de hand van de boeren en volgens de boeren veel te groen. Eigenlijk lees je hem alleen voor pagina 3. Je moet toch weten wie er dood zijn en wie er bijgekomen zijn. Je moet wel een beetje mee kunnen praten immers. Na pagina drie kan dat krantje weer onderin de kattenbak. 

4. Het is net Nederland

Mensen die hier op vakantie komen worden vaak teleurgesteld. Ze verwachten boerenweggetjes, paard en wagen en gaslantaarns. Vlees haal je bij de slager, groente bij de groenteboer en de kruidenier is een graag gezien man in het dorp. Dan kom je hier en dan blijkt verdorie dat ze winkels, supermarkten, cafés en allerlei voorzieningen hebben. ZELFS EEN ACTION!! De Texelaars lopen niet allemaal op klompen en het gros van uw typische Texelse souvenirs is afkomstig uit China of Taiwan en kunt u ook in Portugal of Spanje krijgen met een andere naam. En de verbazing als er iets vernield of gestolen wordt: ook dat gebeurt hier. Dat was ook al zo in 1930 om zomaar even een jaartal te noemen.  

5. Texelaar niet gevoelig voor 'dan komen we lekker niet meer-argument'

We nemen als voorbeeld de hondengate van laatst. Een paviljoenhouder ontzegde honden de toegang rond etenstijd. Een aantal gasten kwam met de opmerking: "Het wordt tijd dat we ergens anders heengaan. Dan piepen ze wel anders." Het is niet de eerste keer dat dit gebeurt. Een bepaald deel van de gasten denk dat het feit dat het eiland voor een groot deel draait op toerisme een excuus is om alles te mogen. Is niet zo! Dan blijft u lekker weg. Dan hebben nog steeds 1,2 miljoen andere gasten over. Op sociale media gaan zeiken om korting te krijgen bij een restaurant is gewoon een sneuneuzenactie. Mensen die dit doen, zouden eigenlijk linea recta op de boot gezet moeten worden. Ga ook niet vertellen 'hoe dat bij u thuis allemaal beter is geregeld.' Blijf dan lekker daar.

6. Honderden feestjes, maar geen Bevrijdingsdag

 Texel heeft een enorme evenementendichtheid. Eigenlijk is één evenement per weekend niet genoeg. Zo zijn er festivals voor voor toeristen, festivals voor Texelaars en festivals voor beiden. SomPop is bijvoorbeeld voor de Texelaars. Iedereen is er welkom hoor, het is niet zo dat je je paspoort moet laten zien. Maar in de regel is het toch echt een eilandfeestje, net als Ouwe Sunderklaas natuurlijk. Als buitenstaander weet je bij dat laatste negen van de tien keer niet eens waar het over gaat. In de brei van feestjes is er ook één dat mist. Op 5 mei is er geen reet te beleven op dit eiland. Wie denkt een lekker bevrijdingsfestivalletje mee te pikken: reken er maar niet op. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat Texel op 20 mei pas is bevrijd. Toch is er ook op 20 mei niets te doen. Het is niet zo dat er niet wordt stilgestaan bij de Tweede Wereldoorlog. Het respect is groot en op 4 mei is het bij de herdenkingen een drukte van jewelste. 

7.   Achter de Rugediek

Texelaars ten zuiden van dit gebied, komen er zelden tot nooit. Ik heb regelmatig de vraag gekregen 'Moet je helemaal naar De Cocksdorp?' als ik voor een interviewtje die kant op moest. In de winter is dit met de auto nog geen kwartier. In de zomer is het een ander verhaal. Dan gaan de voedselpakketten en watervoorraden mee. Dan sta je in de file met sleurhutten van de Nieuwlanderweg tot aan De Krim (die het bovenste deel van het eiland hebben geannexeerd). Eerder had je nog de sluiproute Hoofdweg, maar ja: die is ook ontdekt door de toeristen. Zodoende is het gebied 'achter de Rugediek' een gebied waar veel Texelaars zich niet wagen. 

8. Tachtig betekent 120

Als u als gast op dit eiland op de Pontweg rijdt, mag u daar tachtig. Dit geldt ook voor de wegen naar Den Hoorn, Oosterend en De Cocksdorp. Texelaars rijden daar doorgaans tussen de honderd en honderdtwintig. Dat is niet netjes, maar het is zo. Het is dus zeker niet de bedoeling dat u daar zestig of langzamer gaat rijden en het is al helemaal niet de bedoeling dat u fietsers voorrang gaat geven die geen voorrang hebben. De oh zo gastvrije Texelaar verandert dan namelijk in een soort van Hulk hetgeen tot onprettige ontmoetingen kan leiden. Ik snap dat u de Nederlandse of Duitse verkeersregels gewend bent, maar de regels op Texel zijn nu eenmaal speciaal. Het tempo op de Pontweg verandert ook rond het hele uur. Als je bootje 1 moet hebben, vertrek je immers pas om 12:45 uit De Koog. Je hebt wel meer te doen. 

9. Het eilandorakel

Het eiland is gezegend met een flink aantal markante bewoners. Zo woont er aan de rand van Waalenburg een miljonair die geld steekt in tal van projecten in ruil voor zeggenschap. Met name Natuurmonumenten is hier nog wel eens gevoelig voor. Aan de rand van Den Burg hebben we 'De Beer'. We mogen hem van harte feliciteren, want hij beleeft een prachtig jubileum. Vijftig jaar terug lag hij al in de clinch met de gemeente vanwege geluidsoverlast vanuit de horeca. Anno 2019 vecht hij nog menig conflict uit met de gemeente! Gefeliciteerd Frits. Dat houdt je jong ;). We pikken er nog één iemand uit. als u denkt, hoe weten die Texelaars dat allemaal? Nabij de rotonde Nieuwlanderweg woont 'Het orakel van Aduard'. Ooit aangespoeld om Texel van adviezen te voorzien. Het komt er niet altijd even soepel uit en soms denken we dat het onzin is. Maar het allesomvattende #FACT maakt aan alle onzekerheid een feit. Dus heeft u een vraag, raadpleeg het 'Orakel van Aduard'.

10. Schreeuwers met een hart van goud

Op sociale media lijkt de sfeer verhard. Het lijkt soms grimmig en de Texelaars lachen heel hard om in hun ogen domme vragen van gasten. De toeristen voelen zich daarentegen weer regelmatig te snel in de zeik genomen. Een troost: Texelaars zijn niet zo goed in sociale media. Ze schreeuwen heel hard he! Maar als je ze in het echt ontmoet, zul je zien dat het allemaal wel meevalt. Dan blijkt datzelfde volkje heel gastvrij. Ze denken graag mee en er is eigenlijk bijna altijd een oplossing als je bovenstaande in het achterhoofd houdt. Kan niet misgaan. 

Resumerend

Ik heb mijn hart wel verpand aan dit eilandje. Ik zou hier een jaartje ervaring opdoen en we kunnen stellen dat dit plan anders is uitgepakt. Ik ga hier voorlopig niet weg. Er volgen nog veel stukjes hoop ik. Waarbij er ongetwijfeld weer de nodige discussie ontstaat. En wie de titel en de intro van deze blog niet begrijpen: doe wat aan je filmkennis. Ik wens jullie allen een prettig weekend. 

Job Schepers 

De blogs worden geschreven op persoonlijke titel en vallen buiten de verantwoordelijkheid van de redactie. Het zijn geen journalistieke producties, maar stukken gevormd vanuit mijn mening. Ik ga graag de dialoog aan. Dat kan via Facebook onder het bericht, maar ook via de mail. Ik probeer altijd overal op te antwoorden.