Drukte tijdens Texel Culinair in De Koog.
Drukte tijdens Texel Culinair in De Koog. Foto: Job Schepers

Toerisme: Lusten zonder de lasten?

Toerisme

In 2016 had Texel 2,7 miljoen overnachtingen. Deze schatting is op basis van afdracht van de toeristenbelasting aan Stift. TESO heeft het afgelopen kwartaal maar liefst negen procent procent meer voertuigen overgezet (+ 19.909 personenauto-equivalenten) en 6,7 procent meer personen (+ 37.686) dan dezelfde periode het jaar ervoor.

Voordat we verzanden in cijfers, Texel is populair. Daar heb je geen cijfers voor nodig. Je ziet het als je op straat loopt, je ziet het aan de drukte op evenementen en je merkt het op straat. Bovendien blijft het langer druk. Voorheen had je alleen de drukke zomer, nu begint het seizoen al rond Pasen en eindigt het pas in oktober/ november. En zelfs in de stille maanden is het in de weekenden absoluut niet leeg op straat.

Een aantal logiesverstrekkers laat desgevraagd weten dat de bezettingsgraad significant is toegenomen in de afgelopen paar jaar. Texel heeft grotendeels een monocultuur, waarmee bedoeld wordt dat het toerisme circa tachtig procent van de economie bepaalt.

Kansen

De drukte wordt gevoeld en leidt niet zelden tot commentaren als "Texel is vol", "Het is te druk" en "Texel verliest zijn kracht". Aan de andere kant biedt het toerisme ook ruimte voor voorzieningen die een normale gemeente met 13.567 inwoners (cijfers gemeente van mei 2017 red.) niet heeft. Uit de meest recente cijfers van de gemeente blijkt dat Texel slechts een leegstand van het winkeloppervlak kent van 4,3 procent. Texel heeft negen supermarkten verspreid over Den Burg, De Koog, Den Hoorn, Oosterend, Oudeschild en De Cocksdorp, daarbij zijn de kleinere supermarktjes op de parken nog niet meegerekend. Ter vergelijking: de Gelderse stad Bommel heeft met 12.137 inwoners vier supermarkten.

Het is aannemelijk dat Texel zonder toeristen een stuk minder supermarkten en winkels zou hebben. Wie door Den Burg of De Koog loopt, kan goed voor kleding shoppen en hoeft daarvoor eigenlijk niet naar de overkant. Dankzij het toerisme is Texel voor een groot deel zelfvoorzienend. Van bouwmarkt tot kleding en van grote sportzaak tot beddenwinkel. Texel heeft een winkelaanbod dat ongekend is voor het aantal inwoners. En welke vergelijkbare gemeente buiten toeristisch gebied, heeft zoveel plaatsjes waar je even lekker kunt eten of drinken? En wat te denken van een bioscoop en het brede scala aan (culturele) evenementen. Veel ondernemers sponsoren activiteiten, sportclubs of instellingen. Zo opent het toerisme dus ook deuren die anders gesloten zouden blijven.

Druk

Natuurlijk is het niet alleen goud wat er blinkt, de drukte brengt ook ergernissen met zich mee. Want waar moet men parkeren als er gewinkeld wordt in Den Burg? Nam een bezoeker vroeger één auto mee, tegenwoordig zijn twee of zelfs drie auto's geen uitzondering. Daarnaast wordt er overigens ook meer gefietst, maar waar stal je al die fietsen? En met de toenemende drukte, wordt het ook drukker op fietspaden en wegen. Hoe ga je om met de opkomst van elektrische fietsen bijvoorbeeld? En is het handig dat er gefietst wordt in drukke winkelstraten?

Feit is dat Texel voor een groot deel afhankelijk is van het toerisme, maar dat brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. Onlangs sprak TESO-directeur Cees de Waal hier zich al over uit: "Het is natuurlijk geweldig dat Texel zo populair is en dat jaar na jaar steeds meer mensen besluiten om het eiland te bezoeken. Dit vraagt echter wel om doordacht beleid", sprak hij onder andere.

Texel heeft met 45.000 bedden ruimte genoeg voor de toerist, maar Texelaars hebben moeite een woning te vinden. De huren in het particuliere circuit zijn hoog en starterswoningen zijn er ook niet in overvloed. Om het toerisme te waarborgen, zal er ook een beroepsbevolking moeten zijn. Toch lijkt de algemene tendens dat jongeren van het eiland af gaan en het voor ondernemers steeds lastiger wordt om voldoende personeel te vinden. Als er mensen van 'de overkant worden gehaald' moeten die ook weer ergens slapen. Het toerisme wordt soms als benauwend ervaren, maar biedt dus ook kansen. Tijd om het woord aan de Texelaar te laten in de nieuwe editie van TipTexel.nl.

Aruba: net zo groot, meer mensen

Natuurlijk is het een totaal andere situatie, in een totaal ander gebied en daarom is de vergelijking wellicht wat vreemd. Toch maken we hem, gewoon om een beeld te schetsen. Texel is qua landoppervlakte vergelijkbaar met Aruba. Heeft ons eiland een oppervlakte van 170 vierkante kilometer, het eiland in de Caribische zee 180. Waar op Texel 13.567 inwoners wonen, zijn er op Aruba 113.648 eilanders. Per vierkante kilometer wonen hier ruim tachtig inwoners, op Aruba ruim 630. Jaarlijks trekken rond de één miljoen toeristen naar het eiland en is ook op dat punt vergelijkbaar met ons eigen eiland. De publieke opinie lijkt daar echter een stuk positiever wanneer het aankomt op de toeristische druk. Het toerisme wordt omarmd, terwijl de kritische kant hier toch nog wel eens de kop op lijkt te steken.

B&B's

Op Texel lijkt het aantal bed and breakfasts flink toe te nemen. Dit blijkt ook wanneer je de site Airbnb.nl langere tijd blijft volgen. Als je naar de landelijke cijfers kijkt, valt het totaal nog wel mee. Uit cijfers van branchespecialisten blijkt het in Nederland te gaan om zes- tot zevenduizend b&b's. Bovendien ligt het concentratiegebied van deze logiesverstrekkers in en rond Amsterdam (tweederde van het totaal). Daarbij is de bezettingsgraad vaak laag en trekken de b&b's een bepaald publiek, die de voorkeur geven aan persoonlijke aandacht en de kleinschaligheid. De meeste b&b's blijken één kamer te hebben. Op Texel zijn 244 accommodaties, waarbij in totaal 181 woningen gedeeltes van het jaar in zijn geheel worden verhuurd via de site van Airbnb. Een huis mag niet het hele jaar in zijn geheel verhuurd worden, daar de regels van de gemeente toeschrijven dat een B&B ondergeschikt is aan de woonfunctie.

De podcast van 28 maart 2024.
Podcast Texel deze Week 28 maart 2024 Algemeen 1 minuut geleden
De kust bij paal 9 eind vorig jaar.
Inloopbijeenkomst onderzoek zuidwestkust Texel Algemeen 27 mrt, 11:00 1
Afbeelding
Diabetes Challenge 2024, wandelen om gezond te worden en te blijven Algemeen 27 mrt, 09:06
Afbeelding
Op zoek naar een leuke uitdaging?? Vacatures 26 mrt, 16:27 2
De schrijvers bij Bunker Texla.
Kennismaken met de Texelse geschiedenis Algemeen 26 mrt, 12:30 1
Afbeelding
Kunstlezing over Frans Hals bij Artex Cultuur 26 mrt, 10:15
Kikker
Kikker komt op bezoek in de bieb Algemeen 25 mrt, 20:11
Afbeelding
Tevoko-toernooi naar De Koog Sport 25 mrt, 14:30 3