Foto: Janet Brouwer
Foto: Janet Brouwer

Dit artikel is geschreven door
Koppiestiêd op Texel

Voorziet de website wekelijks van een blog over wat er speelt op Texel.

Zeehond op menu op Texel Culinair?

Column

Het gaat meer dan oké met de zeehond. Gisteren bracht Ecomare naar buiten dat er afgelopen winterseizoen maar liefst 4936 grijze zeehonden zijn geteld (3696 in Nederlands gebied.) Met de gewone zeehond gaat het nog beter. 26.435 gewone zeehonden werden geteld op de droogvallende zandplaten van de Waddenzee, waarvan 7666 in het Nederlandse deel. Omdat een gedeelte van de zeehonden tijdens de tellingen in het water is en dus niet gezien wordt, schatten de onderzoekers dat er nu ongeveer 38.900 gewone zeehonden zijn.

Het gaat goed dus met de zeehond en dat is goed nieuws. Met name de gewone zeehond heeft een hoog schattigheidsgehalte en iedereen wordt vrolijk van een door het zand naar de zee snellende zeehond. Het ziet er aandoenlijk, schattig en onhandig uit. De zeehond heeft van ver moeten komen. Het aantal gewone zeehonden is in zestig jaar van naar schatting 15.000 dieren in 1900, afgenomen tot amper duizend dieren in 1960, toen de monitoring begon. De grijze zeehonden zijn in de afgelopen dertig jaar, na eeuwen afwezigheid, teruggekeerd in de Waddenzee, zo blijkt uit onderzoek van de universiteit van Wageningen.

Er zijn in Nederland dus een hoop dieren ernstiger bedreigd dan de zeehond. De otter, de wilde kat, het damhert en de huismus doen het bijvoorbeeld veel slechter. Ze zijn niet allemaal in aantal kleiner, maar de populaties van deze diersoorten nemen allemaal af. Dat terwijl de populatie van zeehonden maar blijft groeien. De groei van grijze zeehonden lijkt nu af te vlakken, maar er is nog steeds groei.  



Verloop aantal zeehonden in het Nederlandse gedeelte van de Waddenzee.

Opvang

Ondanks die groei blijft Nederland voorlopig zeehonden opvangen. Er zijn zelfs nieuwe opvanglocaties bij gekomen, waarmee het aantal uitkomt op zes. Voor- en tegenstanders van opvang maken elkaar ondertussen het leven flink zuur omdat ze zich in elkaars gebied begeven. Toen IMARES in 2012 terughoudend reageerde op het opvangen van zeehonden, kregen zij heel zeehondknuffelend Nederland over zich heen, uiteraard onder de bezielende leiding van Lenie 't Hart. Toen Ecomare in onze krant aangaf naar de manier van opvang in de toekomst te willen kijken, stelde de beschermengel van de zeehonden dat ze op Texel zeehonden het liefst drie dagen op het strand laten liggen of zelfs dood zouden willen knuppelen. Maar IMARES weet heel goed te onderbouwen waarom langer opvangen niet de voorkeur heeft. "De omvang van de populatie is geen argument voor opvang en terugzetten. Populaties kunnen niet eindeloos doorgroeien en omdat de zeehonden geen natuurlijke vijanden hebben zullen emigratie, ziekten en sterfte de aantallen reguleren. Menselijk ingrijpen in dit proces kan de gezondheid en het welzijn van wilde populaties verstoren. De voornaamste bezwaren zijn dat dit tegen de natuurlijke selectie werkt en het risico met zich mee brengt dat via vrijgelaten opgeknapte zeehonden 'soort-vreemde' ziekteverwekkers, zoals menselijke Influenzavirussen in de wilde populatie worden gebracht", schrijft deze afdeling van de universiteit van Wageningen. Zij besluiten hun zienswijze als volgt: "Gezien de huidige omvang van de zeehondenpopulaties in de Waddenzee en de mogelijk negatieve effecten van opvang adviseren wij zeer terughoudend te zijn met de opvang."

Manipulatie 

De zeehond heeft een knuffelbaar voorkomen, hetgeen door verschillende partijen goed uitgebuit wordt. Een huiler op het strand doet menig stadshart smelten. Zij die 'buiten' opgegroeid zijn, weten dat dit helemaal niet ernstig is. Vaak is de moeder in de buurt en direct afvoeren is dus niet alleen onnodig, maar zelfs schadelijk. De kans is namelijk groot dat de moeder terugkomt. Laten we die jonge zeehond dan maar liggen? Natuurlijk niet. Als Ecomare (in het geval van Texel) ingeseind is, wordt de situatie nauwlettend in de gaten gehouden. Komt de moeder niet terug, dan wordt de huiler alsnog meegenomen naar de opvang. Een huiler is een gezonde zeehond en kan dus ook prima weer uitgezet worden. Dit beleid wordt ook onderschreven door bijvoorbeeld IMARES. 

Misverstand

Bruinvis Bron: http://dagboekvaneenzeeherdershond.blogspot.nl/2010_03_01_archive.html.

De grijze zeehond is geen lieverdje. Sterker nog. Uit recent onderzoek bleek dat niet de visserij, maar de grijze zeehond de grootste vijand is van de bruinvis. Bovendien eet een grijze zeehond per dag gemiddeld 5,7 kilogram (Bron Ecomare). Dat komt neer op ruim 28.000 kilo per dag voor de gehele populatie. Een volwassen gewone zeehond eet in het wild zo'n acht kilo per dag. Uitgaande van de geschatte populatie van 38.900 kom je dan uit op 311.200 kilo vis per dag. Iedere dag verorberen de zeehonden (gewone en grijze samen) in het gehele waddengebied gezamenlijk dan 339.200 kilogram. Uit onderzoek is gebleken dat gewone zeehonden vier maal zoveel platvis onttrekken aan Wad en kustzone dan de garnalenvisserij in 2010 aan discards van platvis over boord zette: dit wordt vijf/ zesmaal zoveel wanneer je ook de grijze zeehond meerekent.

Een simpel rekensommetje dus om tot de conclusie te komen dat opvang op de wijze waarop dat nu gebeurt niet langer houdbaar is. Al gaan sentimenten verder dan een simpel rekensommetje. In de Oostvaardersplassen worden dieren aan hun lot overgelaten, hetgeen leidt tot veel verontwaardiging. Daarnaast heeft de opvang bij Ecomare ook een educatieve functie. Er is dus volop ruimte voor discussie. Staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken laat samen met de provincies wetenschappelijk onderzoek uitvoeren naar het opvangbeleid voor zeehonden. Voor 1 juli 2017 weten we meer. 

Ik weet niet of zeehond lekker is, ik vrees van niet. Maar ik heb op Texel Culinair vreemdere dingen gezien. Ik daag de restaurants uit. 

Job Schepers

De podcast van 28 maart 2024.
Podcast Texel deze Week 28 maart 2024 Algemeen 7 uur geleden
De kust bij paal 9 eind vorig jaar.
Inloopbijeenkomst onderzoek zuidwestkust Texel Algemeen 27 mrt, 11:00 1
Afbeelding
Diabetes Challenge 2024, wandelen om gezond te worden en te blijven Algemeen 27 mrt, 09:06
Afbeelding
Op zoek naar een leuke uitdaging?? Vacatures 26 mrt, 16:27 2
De schrijvers bij Bunker Texla.
Kennismaken met de Texelse geschiedenis Algemeen 26 mrt, 12:30 1
Afbeelding
Kunstlezing over Frans Hals bij Artex Cultuur 26 mrt, 10:15
Kikker
Kikker komt op bezoek in de bieb Algemeen 25 mrt, 20:11
Afbeelding
Tevoko-toernooi naar De Koog Sport 25 mrt, 14:30 3