Onderzoek bevestigt kwaliteit pulsvisserij

Wat vissers wel wisten, is nu ook aangetoond door onderzoek: de schadelijke effecten van elektrische pulsen op vissen en ongewervelden zijn afwezig tot beperkt naar gelang de soort en de sterkte van de puls. ''Een verademing'', zegt Cor Vonk van de TX1.

''Op basis van mijn uitgebreide reeks experimenten en veldstudies durf ik te stellen dat het gebruik van elektrische pulsen in de visserij veelbelovend is'', stelt Maarten Soetaert van het Instituut voor Landbouw en Visserij Onderzoek (ILVO)-Universiteit Gent (UGent). Dat pulsvisserij minder bodemberoering, brandstofverbruik en bijvangst met zich meebrengt dan het traditionele boomkorvissen, is al langer bekend, maar bezorgdheid over de schade van elektrische pulsen bij vissen en andere zeedieren, zorgde tot nu toe voor grote terughoudendheid van deze techniek. Met zijn doctoraatonderzoek heeft Soetaert nu aangetoond dat dergelijke schade zelden voorkomt bij de toepassing van pulsen zoals die nu worden gebruikt in de praktijk.

De familie Vonk van de TX1 ''Klasina-J'' vist al dik vier jaar met de pulskor. Schipper Cor Vonk somt de voordelen op: ''Voorheen verstookten we 35 ton gasolie in de week. Met de Sumwing (een Texelse vinding) gingen we naar 28 à 29 ton. Doordat we met de pulskor (ook Texels) geen kettingen meer hebben, zitten we rond de 16 ton. We zijn dus meer dan gehalveerd.'' Dat is niet het enige voordeel: ''Doordat er geen ketting meer over de bodem sleept is er amper meer bodemberoering, winst voor het milieu. Doordat het net ruim een halve meter boven de bodem zweeft, komt er veel minder grond en vuil in de netten. Daardoor hebben we minder slijtage, is er minder onderhoud nodig en hebben we minder oponthoud. Ook verbruiken we door minder slijtage vijftig procent minder pluis (de oranje slierten). Ook onze bijvangst is afgenomen in vergelijking met de boomkor, doordat kleine vis minder reageert op de stroomstootjes. En de kwaliteit van de vis is een stuk beter. Zand en schelpen hadden een schurende werking, dat is nu veel minder. De vis heeft nog een dikke laag slib en is aan boord zó levend, ze springen bijna de bak uit. De vis is daardoor langer houdbaar en dus verser.'' Een meerwaarde die zich overigens nog niet vertaalt in een navenant hogere prijs. ''In het begin kampten we met de pulsvisserij met kinderziekten. Elke week ging wel een elektrode stuk, die dingen kosten toch €1200,- per stuk. Maar één kant hebben we acht maanden geleden vernieuwd en daar hebben we sindsdien nog niets meer mee gehad. Volgende week vervangen we de andere kant. Een flinke investering, maar we besparen er ook kosten mee. We vangen nog evenveel tong als voorheen en kunnen nu ook vissen op slibgrond waar we met de boomkor teveel prut opschepten. Tong, onze hoofdmoot, reageert goed op de puls, maar schol veel minder. Die vangen we nu een stuk minder. We hebben dus wel wat ingeleverd.'' Vonk is blij met het onderzoeksresultaat. ''Een verademing. We kregen veel tegenstand uit het buitenland, omdat die hun bestekken zagen overgenomen door de pulsvissers. We zouden alles doodmaken. Nu is het tegendeel bewezen. Dit onderzoek is belangrijk om eindelijk vergunning te krijgen, want we vissen nog steeds met een ontheffing.'' Verfijning van de pulsvisserij, ontwikkeld door Harmen Klein Woolthuis, Jaap van der Vis (TX36) en Guido Betsema (TX38), biedt ook mogelijkheden de hoeveelheid bijvangst verder te verminderen.